Tiếp tục một chặng đường - Giáo sư Tất Thắng
Giáo sư Tất Thắng
Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật Sân khấu Hà Nội
Hiện nay cả nước chúng ta có 03 Nhà hát tuồng. Bên cạnh Nhà hát tuồng Việt Nam và Nhà hát tuồng Đào Tấn, Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh có tuổi đời non trẻ nhất - Tuổi 35 - Cái tuổi mà Khổng Tử coi là đã trưởng thành, đã thành thân (Tam thập nhi lập) với tất cả sức trẻ khỏe, sôi nổi của mình.
Nghĩ về một Nhà hát, tôi thường quan tâm đến cái phong cách nghệ thuật của nó, cái mà bằng vào đó, người ta có thể nhận diện ra nó trước các Nhà hát khác. Và tôi luôn tìm thấy ở Nhà hát Tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh những nét riêng biệt đến độc đáo... trong đời sống tuồng, đặc biệt là trong những cuộc hội ngộ nghệ thuật của giới tuồng cả nước.
Trước kia, Đoàn tuồng Giải phóng Quảng Nam, và nhất là bây giờ, Nhà hát tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh đã để lại trong tôi nhiều ấn tượng mạnh mẽ và tình cảm thắm thiết. Có cái gì đó chân chất, hồn nhiên... trong cá tính sáng tạo của Nhà hát, đặc biệt là sự hồn nhiên chân chất trong tính hài hước rất đáng yêu của nó. Đây có thể là sự tiếp tục một truyền thống của tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh. Một vở Võ Hùng Vương dữ dội là thế, bạo liệt là thế, mà các nghệ sĩ của Nhà hát vẫn đem đến cho người xem những giây phút vui cười, trong cảnh "Đi sứ"... Một vở "Lý Phụng Đình" trang nghiêm là thế, mà các nghệ sĩ của Nhà hát vẫn đem đến cho người xem sự sảng khoái trong màn trò "Ngư tinh vọng bờ", nhất là trong cảnh "Loan Dung ve Phụng Đình".
Tôi nghĩ rằng, Nhà hát Tuồng Nguyễn Hiển Dĩnh cần tiếp tục và phát huy truyền thống Tuồng của nhà soạn Tuồng nổi tiếng mà Nhà hát mang tên, nhất là trong những vở Tuồng đồ rất đặc sắc, rất bản sắc một vùng văn hóa miền Trung.
Riêng tôi, tôi xin chân thành cảm ơn Nhà hát, cảm ơn các nghệ nhân lão thành của Tuồng Quảng Nam - Đà Nẵng xưa, những người đã để lại trong trái tim và trí óc tôi nhiều dấu vết không phai nhòa, cảm ơn các thế hệ nghệ sĩ của Nhà hát, những người từng kế tiếp nhau gìn giữ và phát triển một trong những di sản văn hóa của nghệ thuật truyền thống Việt Nam - nghệ thuật Tuồng... Để từ trong cái thế giới, cái vũ trụ mà các bạn sáng tạo nên ấy, cái vũ trụ, cái thế giới nơi tôi từng được lạc vào, đôi lúc tắm mình vào mà chiêm ngưỡng, mà chiêm nghiệm cho cảm hứng và tìm tòi của mình trong nghiên cứu Tuồng.
Tháng 10 năm 2007 - TT